Warszawa, Ursynów: Pierwszy w Polsce parkour park wydrukowany z betonu 3D

Nowoczesna technologia druku 3D zmienia budownictwo sportowe

W 2021 roku w Pradze powstał pierwszy na świecie parkour park wykonany w technologii druku 3D. Jego konstrukcja została zbudowana z betonu pochodzącego z recyklingu, co podkreślało zarówno innowacyjność, jak i ekologiczny charakter projektu.

Teraz Polska dołączyła do tej rewolucji. W Parku Przy Bażantarni na warszawskim Ursynowie powstał pierwszy w kraju i drugi na świecie flowpark do parkouru wydrukowany w 3D. Za realizację odpowiada FlowParks, lider w projektowaniu i budowie flowparków do parkouru i street workoutu. Zastosowanie wielkogabarytowej drukarki 3D pozwoliło na automatyczną i precyzyjną produkcję elementów obiektów sportowych, dostosowanych do potrzeb użytkowników.

W rozmowie z Piotrem Reczyńskim, CEO FlowParks, odkrywamy, jak druk 3D rewolucjonizuje budownictwo sportowe, jakie niesie korzyści i czy stanie się nowym standardem w przyszłości.

Aspekty technologiczne

Nowe podejście do budowy: Co skłoniło FlowParks do zastosowania technologii druku 3D? Jakie kluczowe korzyści daje ta metoda w kontekście parkour parków i innych obiektów sportowych?

Parkour jest sportem opartym na kreatywności i adaptacji do różnorodnego otoczenia. Zarówno przestrzenie miejskie, jak i specjalnie zaprojektowane parkour parki przeważnie składają się z prostopadłych i równoległych elementów. Z jednej strony wyzwala to kreatywność, by z prostych linii stworzyć płynną i nieoczywistą przelewkę (sekwencję ruchów), z drugiej jednak ustawienie przeszkód z góry narzuca najbardziej prawdopodobne skoki do wykonania. Druk 3D umożliwia stworzenie dowolnych łuków, kształtów i kątów oraz rewolucjonizuje sposób wykonania wielu stopni i płaszczyzn w ramach jednej przeszkody. 

Jak działa druk 3D z betonu? Jak przebiega cały proces – od projektu cyfrowego po wydruk gotowych konstrukcji? Czym różni się to od tradycyjnych metod budowlanych?

Druk 3D z betonu to nakładanie warstw specjalnej mieszanki betonowej według cyfrowego projektu. Najpierw tworzymy model w programie CAD, a potem drukarka „rysuje” go betonem, bez potrzeby tradycyjnego szalowania. W porównaniu do klasycznej budowy jest to rozwiązanie szybsze, generujące mniej odpadów i dające ogromną swobodę w kształtach. 

Automatyzacja budowy: Jak technologia druku 3D wpływa na proces budowy obiektów sportowych? Czy zwiększona automatyzacja pozwala na bardziej precyzyjne wykonanie i redukcję błędów w realizacji?

Porównywanie tradycyjnych metod budowy do druku 3D ma sens jedynie w tradycyjnych obiektach takich jak budynki, zbiorniki itp. W przypadku parkour parków, które same w sobie są innowacją, bardzo trudno jest rzetelnie porównać te dwa podejścia. Stworzenie obiektu takiego jak nasz w Warszawie byłoby niemożliwe lub zupełnie nieopłacalne w klasyczny sposób - czy to prefabrykowanymi elementami, czy szalowanymi i wylewanymi na miejscu. 

Szybsza realizacja: Czy wykorzystanie druku 3D pozwala na skrócenie czasu budowy w porównaniu z klasycznymi metodami? Jak długo trwał proces wydruku i montażu konstrukcji w Warszawie?

Druk 3D umożliwia przede wszystkim projekt, produkcję i gotowość do transportu na budowę samych elementów betonowych nieosiągalną tradycyjnymi metodami, nawet jeśli rozważamy proste kształty. Parkour parków i to betonowych w dalszym ciągu powstaje relatywnie mało w ciągu roku, niemal każdy jest inny, co z perspektywy producentów znacząco utrudnia proces np. przygotowania uniwersalnych szalunków do prefabrykacji lub budowy na miejscu. 

Sama budowa w Warszawie pochłonęła ponad 1500 roboczogodzin naszej dzielnej ekipy, zarówno w terenie jak i na hali w ramach przygotowań. Większość prac wykonywaliśmy w listopadzie i grudniu, co było dodatkowym wyzwaniem. Zdobyliśmy jednak ogrom doświadczenia, zweryfikowaliśmy mnóstwo założeń i już teraz jesteśmy pewni, że każdy następny park będzie lepszy. 

Ekologiczne materiały: Parkour park w Pradze został wykonany z betonu z recyklingu. Czy FlowParks również wykorzystało podobne rozwiązania w Bażantarni? Jak wygląda kwestia zrównoważonego budownictwa w tej technologii?

W naszym przypadku, co prawda nie zastosowaliśmy betonu z recyklingu, za to ogromną korzyścią ekonomiczną i ekologiczną był brak szalunków. Chcąc realizować unikatowe obiekty w standardowej technologii konieczne jest wytworzenie szalunków, które w najlepszym razie należy składować do następnej realizacji, a najczęściej po prostu zutylizować. Druk 3D betonem pozwala nam zredukować ten problem do zera.

Materiały i trwałość: Jakiego betonu używacie do druku? Czy jest on specjalnie opracowany dla tej technologii, by zapewnić trwałość i bezpieczeństwo użytkowników?

Wydruki wykonywane są mieszanką specjalnie opracowaną do druku 3D o deklarowanej wytrzymałości min. 40 MPa. W praktyce badania próbek wykazały się średnią wytrzymałością na ściskanie 60 MPa. 

Aspekty praktyczne

Proces budowy: Jak wyglądała realizacja krok po kroku? Jakie były kluczowe etapy – od projektu, przez wydruk, po montaż gotowych elementów?

Wszystko zaczęło się od ekscytującej, ale i przytłaczającej wizji, w której mając niemal pełną dowolność kształtów mieliśmy okazję stworzyć pierwszy taki obiekt w Polsce. Dla mnie jako autora koncepcji było to niemałe wyzwanie, bo kreatywność musiała być na bieżąco weryfikowana przez możliwości technologiczne. Bardzo dużo dało mi spotkanie z warszawskimi parkourowcami, dzięki któremu zostały określone pewne ogólne ramy i najważniejsze kierunki poruszania. Nieocenione było także otwarte podejście i merytoryczne wsparcie specjalistów od druku 3D z REbuild.

Projekt architektoniczny oraz konstrukcyjny to długa i osobna historia, w której chcąc zrobić coś unikatowego musieliśmy się zmierzyć z zakorzenionymi wyobrażeniami na temat konstrukcji betonowych. Efektem tego jest ręcznie zacierana powierzchnia ścian zamiast “naturalnej” dla druku 3D z widocznymi warstwami. 

Najtrudniejszym aspektem tej konkretnej budowy był bardzo słaby dostęp dla ciężkiego sprzętu takiego jak dźwig czy pompa do betonu. Dużo czasu poświęciliśmy na przewożenie i ustawianie pojedynczych wydruków w sposób nienaruszający pobliskich drzew i krzewów. Bardzo dużo doświadczenia zdobyliśmy także na wielopoziomowych przeszkodach, zwłaszcza wąskich, wysokich ścianach. Dzięki problemom, jakie napotkaliśmy teraz wiemy, jak ich unikać albo jak sobie z nimi lepiej radzić. 

Wyzwania i ich rozwiązania: Jakie napotkaliście trudności podczas wdrażania tej innowacyjnej technologii? Czy coś Was zaskoczyło w trakcie realizacji?

Główna trudność, jaką widzę w tej i w przyszłych realizacjach to przekonanie odbiorców - architektów, urzędników czy mieszkańców do niespotykanego wyglądu elementów. Wszyscy mamy swoje wyobrażenia o wyglądzie betonowych - ścian - czy to gładkich, czy z widocznymi śladami po szalunkach, ale widok warstw jest zaskakujący. Niespodziewana zmiana zawsze na początku budzi opór, który mamy nadzieję, z czasem będzie ustępował. 

Partnerzy projektu: Z jakimi firmami współpracowaliście przy tej realizacji? Czy wykorzystaliście technologie od Bosch Rexroth lub innych dostawców automatyzacji w budownictwie?

Naszym głównym partnerem w przedsięwzięciu była firma REbuild wraz z Siecią Badawczą Łukasiewicz PIAP. To z nimi pracowaliśmy nad technologią i prototypami już od końca 2021 roku. To na naszych elementach została po raz pierwszy użyta drukarka o polu roboczym 6x15 m, w której dostawcą napędów i automatyki był właśnie Bosch Rexroth. Zdecydowanie to nie koniec naszej wspólnej przygody, bo kolejne technologie, nad którymi równolegle pracują uruchamiają mi coraz to nowe pokłady kreatywności. Zdecydowanie lepiej mi się projektuje i wymyśla nowe rozwiązania, kształty itp. gdy znam zarówno potencjał jak i limity technologii. 

Przyszłość druku 3D w FlowParks

Nowe projekty: Czy FlowParks planuje kolejne realizacje z wykorzystaniem druku 3D? Jeśli tak, gdzie możemy spodziewać się następnych obiektów?

Stworzyliśmy kilka koncepcji, które zostały uwzględnione w dokumentacji projektowej dla przyszłych realizacji w Polsce. Mamy nadzieję, że wkrótce zostaną ogłoszone przetargi na ich wykonanie. Choć zawierają one rozwiązania, których – na podstawie doświadczeń z Warszawy – wolelibyśmy unikać, to przynajmniej wiemy, czego spodziewać się w procesie realizacji.

Równocześnie pracujemy nad nową serią parków, koncentrując się przede wszystkim na eksporcie, który od lat stanowi kluczowy kierunek naszego rozwoju. Nasze standardowe konstrukcje ze stali i sklejki spełniają swoją rolę, jednak innowacyjność to jedna z naszych fundamentalnych wartości – nie możemy więc stać w miejscu.

Czy druk 3D to przyszłość budownictwa sportowego? Jakie są ograniczenia tej technologii i czy w dłuższej perspektywie może ona zastąpić tradycyjne metody budowy infrastruktury sportowej?

Udział druku 3D w branży budowlanej będzie systematycznie rosnąć ze względu na jego ogromne możliwości. Brak konieczności stosowania szalunków przy betonowych elementach stanowi przełom w podejściu do projektowania i realizacji obiektów.

Adaptacja do innych obiektów: Czy planujecie wykorzystanie tej technologii do budowy innych obiektów sportowych, np. skateparków, torów OCR, ścian wspinaczkowych czy pumptracków?

Zdecydowanie tak. FlowPark w Warszawie, mimo swojej złożoności, jest jednym z prostszych przykładów zastosowania tej technologii – głównie ze względu na pionowe ściany. Prawdziwe możliwości otworzą się, gdy zaczniemy obracać i kształtować przeszkody po wydruku, tworząc powierzchnie inspirowane skateparkami, pumptrackami, a także formami, których nawet teraz nie jesteśmy w stanie sobie wyobrazić. Z niecierpliwością czekamy na kolejne realizacje!

Zobacz całą realizację TUTAJ