Jak przewodnik Ministerstwa Sportu pomaga tworzyć skateparki na miarę XXI wieku?

POV: Skateparkowa rzepa

Nowy skatepark w mieście! Projekt gotowy, budowa rusza wkrótce! Skatepark będzie oddany na wiosnę. – czytasz w swojej lokalnej gazecie i już masz wypieki na policzkach na samą myśl o wszystkich trickach, które zrobisz i najlepszych momentach ze swoją ekipą. Wiosna nadchodzi, wpadasz na skatepark i emocje opadają, wraz z Tobą po wjechaniu na krzywy Quater. Rozglądasz się i widzisz: źle osadzone copingi, odpryski betonu na krawędziach i nawierzchnia, która od jazdy sprawia, że aż skrzypią zęby. Brzmi jak najgorszy koszmar niejednego skejta? To smutna rzeczywistość.   

Takie i inne koszmary to częsta codzienność, z którą mierzy się społeczność sportów miejskich w Polsce. Zdaje się, że po ponad trzydziestu latach budowy skateparków w Polsce, naszych osiągnięciach w sportach miejskich i dwóch Olimpiadach, gdzie były uwzględnione jazda na deskorolce i BMX, powinniśmy już zapomnieć o podstawowych błędach w powstawianiu takich obiektów. Jednak obserwując nowe skateparki, które powstały w ostatnich latach, które posiadają niedopuszczalne nieprawidłowości w wykonaniu. 

Samotne i niszczejące miejscówki, przepalone budżety  

Jakie to zjawisko niesie za sobą skutki? Po pierwsze: zmarnowany potencjał obiektu. Skatepark z defektami będzie świecił pustkami i nie przysłuży się społeczności w żaden sposób do nauki jazdy i rekreacji. Po drugie, wciąż brakuje dobrego, lokalnego skateparku. Użytkownicy skateparków, którzy dbają o bezpieczeństwo i komfort jazdy, będą preferowali odwiedzenie obiektu w sąsiedniej miejscowości lub w stolicy województwa, który spełnia standardy i normy. I ostatnia,  i najbardziej bolesna konsekwencja dla mieszkańców i urzędników? Źle wydane pieniądze z budżetu miasta lub dofinansowania. W takich przypadkach często miasto musi zapłacić podwójną cenę za błędnie wykonany skatepark, który wymaga poprawek lub – co gorsza – rozbiórki i nowego projektanta oraz wykonawcy. A pamiętajmy, że budowa skateparku to setki tysięcy złotych, a w przypadku większych powierzchni nawet i miliony. 

Nim powstanie bubel…  

Teraz najważniejsze pytanie — dlaczego tak się dzieje? Główną przyczyną godzenia się na podstawowe błędy w budowie skateparków jest brak wiedzy urzędników na temat sportów miejskich oraz projektowania i budowy skateparków. Know-how, które pomoże w ocenie jakości obiektu przy jego odbiorze. Kolejnym, najbardziej kategorycznym błędem przy powstawaniu obiektów jest brak konsultacji ze społecznością parkową. Konsultacje z lokalną młodzieżą stanowią bardzo ważny etap w procesie planowania budowy skateparku. Powinny być obowiązkowo zorganizowane, aby przygotować wstępną koncepcję oraz wizualizację skateparku, która spełni oczekiwania przyszłych użytkowników oraz zostanie dostosowana do potrzeb miasta.  Problem ten jest od lat zauważany przez media związane ze środowiskiem sportów miejskich oraz nawet w lokalnych mediach. 

Screen strony skatenews.pl, zakładka Buble 

Źródło:https://www.walbrzych24.com/artykul/46475/skatepark-na-podzamczu-to-bubel-nie-bylo-konsultacji-ze-skaterami-i-mlodzieza 

Gdzie jest beton pogrzebany? - czyli case study skateparkowych bugów 

Wszystko zaczyna się od pierwszego szkicu projektanta. Źle zaprojektowany obiekt z przeszkodami to przepis na bubel. Jak wcześniej wspominaliśmy, niezasięgnięcie opinii skaterów, rowerzystów BMX czy użytkowników hulajnóg na etapie projektowania skutkuje niefunkcjonalnymi elementami.

Użycie materiałów o niewystarczającej trwałości lub takich, które szybko się zużywają, również może prowadzić do powstania pęknięć i nierówności urządzeń. Projektowanie skateparku bez uwzględnienia lokalnych warunków, takich jak topografia, klimat czy otoczenie. Bardzo ważnym aspektem dla społeczności jest brak różnorodności przeszkód. Skateparki często są monotonne, co ogranicza ich funkcjonalność.

Z gotowym projektem jedziemy na budowę, gdzie każdego wykonawcę czekają kolejne wyzwania. I najważniejszą rzeczą potrzebną do budowy skateparku materiał z odpowiednio dobraną technologią. Dobrej jakości drewno i gładki beton to najlepsi przyjaciele rolkarzy, skejtów, rowerzystów i hulajnogistów. Niepoprawne wylanie betonu powoduje pęknięcia lub nierówności, które uniemożliwiają płynną jazdę. Kolejny problem to nieprawidłowe nachylenia i kąty przeszkód. Nawet niewielkie błędy mogą sprawić, że przeszkody staną się nieużyteczne. Oszczędności na jakości materiałów to następny powód do frustracji społeczności.  Tańsze zamienniki prowadzą do szybszego zużycia. Brak odpowiedniej izolacji podłoża może zaś skutkować problemami z drenażem, pękaniem betonu czy osiadaniem przeszkód.

Przyczyny techniczne równi tez grają dużą rolę w tym, czy skatepark finalnie okaże się bublem na przykład przez zły system odwodnienia. Brak odpowiedniego drenażu skutkuje zaleganiem wody i przyspieszonym niszczeniem nawierzchni. Skatepark powinien być również praktyczny dla użytkowników o różnym poziomie zaawansowania. Dlatego bardzo istotny jest podział na strefy. Obiekty bez tego podziału mogą prowadzić do kolizji i niebezpiecznych sytuacji. 

Jak mówią — grunt to podstawa. Nie tylko w życiu, ale i na budowie. Innym aspektem powstawania słabej jakości skateparków jest niewłaściwa lokalizacja skateparku. I nie chodzi tutaj czy skatepark jest w centrum miasta, czy na obrzeżach. Budowa skateparku na terenach o słabym nośniku np. na gliniastych i podmokłych może prowadzić do osiadania, pękania nawierzchni i przeszkód. Innymi nieodpowiednimi powierzchniami pod skatepark są zdegradowane tereny bez wcześniejszego ich wzmocnienia lub odpowiedniej rekultywacji. 

Jednym z kluczowych etapów realizacji skateparku jest odbiór techniczny, który ma na celu ocenę jakości wykonania oraz zgodności z projektem. Niestety, na tym etapie często dochodzi do zaniedbań, które mogą znacząco wpłynąć na jakość skateparku i użytkowanie. Brak regularnych kontroli na etapie budowy to jeden z najczęstszych problemów. Nawet drobne niedociągnięcia mogą w przyszłości prowadzić do poważniejszych uszkodzeń i szybszego zużycia obiektu. Odbiór obiektu to ostatni dzwonek na niedopuszczenie bubla do jego użytkowania.

Przed oficjalnym otwarciem skatepark powinien zostać przetestowany przez doświadczonych użytkowników z różnych sportów. Testy te pozwalają na wychwycenie ewentualnych problemów z układem przeszkód, ich funkcjonalnością czy bezpieczeństwem. Pominięcie tego kroku może sprawić, że skatepark nie spełni oczekiwań użytkowników lub będzie wymagał kosztownych poprawek.

Koniec z tym! Stawiamy na jakość 

Okej, trochę ponarzekaliśmy, ale może skoro już wiemy, jakie są problemy, to może zaczniemy razem działać, żeby ich już nie było? 

Jako użytkownicy skateparków, to właśnie Wy – skaterzy, rowerzyści BMX, rolkarze i hulajnogiści – macie realny wpływ na to, jak będą wyglądały miejsca, w których spędzacie czas! Wbrew pozorom Wasz głos ma znaczenie na każdym etapie realizacji skateparku, od projektu aż po odbiór techniczny. Co możecie zrobić, aby skateparki dorównywały Waszemu rozwojowi? Oto kilka tipów: 

Angażujcie się! 

Bierzcie udział w spotkaniach dotyczących budowy skateparku, dzielcie się doświadczeniami i sugerujcie rozwiązania, jak np. podział na strefy czy konkretne przeszkody. Pamiętajcie, że finalnie skateparki są dla Was! 

Zwracajcie uwagę na materiały
Dopytujcie o jakość używanych materiałów, takich jak beton czy izolacja, i pytajcie o szczegóły techniczne, np. drenaż. Wasza wiedza może wpłynąć na trwałość obiektu.

Testujcie! 
Zgłaszajcie się jako testerzy skateparku, aby sprawdzić funkcjonalność przeszkód, gładkość nawierzchni i ewentualne błędy przed oddaniem go do użytku.

Pilnujcie lokalizacji
Zwracajcie uwagę, czy teren budowy jest stabilny i odpowiednio przygotowany – unikniecie problemów z osiadaniem czy pękaniem nawierzchni. Pamiętajcie tylko, że niezależnie od wykonawcy — na budowie nie przeszkadzamy i nie testujemy nieskończonego skateparku! 

Zgłaszajcie problemy
Nie bójcie się informować o zauważonych błędach technicznych na każdym etapie budowy. Nagłaśniajcie sprawy w social mediach — oznajczajcie profile, które integrują społeczności skateparkowe np. Forum Deskorolkowe, Skatenews, Skate Story — oznaczaj też riderów, którzy specjalizują się w budowie skateparków, radnych i inne osoby decyzyjne. 

Edukujemy się! 

Skateparkowe buble to lekcja, którą musimy odrobić jako community sportów miejskich. Opracowanie Ministerstwa Sportu i wzajemna edukacja to pierwszy krok tworzenia skateparków na poziomie światowym i podwyższanie standardów, które wpłyną na rozwój sportów, jakich jak skateboarding, scoot, BMX czy rolki. Chcesz się dowiedzieć jeszcze więcej o budowie skateparków? Zobacz poradnik tutaj. A może Twoje POV skateparkowe to będą same płynne nawierzchnie, logicznie ustawione przeszkody i idealny flow jazdy!